Kar yağdığında gerçekten de mikroplar kırılıyor mu? Eğer kırılıyorsa biz neden kışın daha fazla hasta oluyoruz? Bu sorunların cevaplarını araştıran Hürriyet, “Kar mikropları kırar mı?” diye sordu.
Cereyanda kalmak bilimsel değil
KLİMİK Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul: “Soğuk havalarda mukozal bariyer dediğimiz bariyer zarar görür ve dışarıdan gelen bakteriler, virüsler o duvarı daha kolay aşar. İkinci neden ise soğuk havalarda kapalı ortamda daha fazla toplanılır, havalandırmalar daha az açılır. Güneşin ısıtıcı etkisi ortadan kalkar ve hastalığı bulaştıracak yakınlıkta oluruz.
Bu dediğim tabii ki solunum yolu ile bulaşan hastalıklar için geçerli. Şu anda gördüğümüz COVID-19, adenovirüs, RSV gibi... Ancak cereyanda kaldı, soğukta kaldı gibi şeyler bilimsel değil. Bir enfeksiyon hastalığının oluşabilmesi için öncelikle mikroorganizmanın vücuda yerleşmesi gerekiyor. -10, -20, -40 santigrat gibi derecelerde bazı mikroorganizmalar aktivitelerini yitirir. Ancak uygun sıcaklığa geldiğinde tekrar yaşam aktivitesini sağlar.”
Karda virüsler kırılmaz
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Pediatrik Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayper Somer: “Karda virüsler kırılmaz. Bu yanlış bir inanış. Aksine soğuk havada burundan daha rahat girer. Bunun deneysel çalışmaları bile var. Tıpta üşütmek diye bir hastalık yok. Soğukta kaldığınız için virüs daha kolay girer ama ortamda virüs olması gerekiyor. Ancak maske takarsanız kış aylarında bunu da önleyebilirsiniz.”
‘En önemlisi havalandırma’
EKMUD Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Meltem Taşbakan: “Dünya Sağlık Örgütü soğuk hava ile soğuk algınlığı, grip gibi hastalıkların bir bağı olmadığını belirtiyor. Grip damlacık yoluyla bulaşan bir hastalık ve bu damlacıklar birkaç saat boyunca havada kalabilir. O yüzden önemli olan iyi havalandırma. Kışın daha çok hasta olunmasının nedeni kapalı alanlarda daha fazla toplanılması. Bankalar, işyerleri, okul gibi toplanılan alanların sık sık havalandırılması gerekiyor. Bu arada, şu ana kadar dahi grip aşısı olmayanlar varsa hâlâ olabilir.”
Son bilimsel araştırma ne diyor?
Dünyaca ünlü The Journal of Allergy and Clinical Immunology isimli bilimsel dergide yayınlanan bir araştırma, neden soğuk havalarda daha çok hasta olduğumuzu açıklıyor. Bu araştırmaya göre burun içi ısısının 5 derece düşmesi, burun içinde virüs ve bakteriler ile savaşan milyarlarca koruyucu hücrenin yüzde 50’sinin ölümüne neden oluyor. Yani burun üşüyünce bakteriler vücuda daha kolay giriyor.