MEDİMAGAZİN - ABD Ordusu ve Birleşik Mitokondriyal Hastalık Vakfı tarafından finanse edilen bir çalışma, hidrojen sülfürün (H2S) yaşlanan yetişkin solucanlarda sağlık ve aktiviteyi artırma potansiyelini aydınlattı.
Araştırmacılar, AP39 adı verilen bir molekül kullanarak H2S'yi belirli hücresel alanlara hedefleyerek, solucanların yaşlandıkça sağlık ve aktivitelerinde kayda değer gelişmeler gözlemledi. PNAS'ta yayınlanan çalışma, H2S'nin özellikle hücrelerin mitokondrilerine hedeflenmesinin sağlıklı yaşlanma için terapötik bir strateji olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
AP39 ve mitokondriyal bütünlük üzerindeki etkisi
Araştırma ekibi AP39'u bazı solucanlara doğumdan itibaren, diğerlerine ise yetişkinliğe ulaştıktan sonra uyguladı. Bileşiğin, enerji üretimindeki rolleri nedeniyle genellikle hücrelerin "güç merkezi" olarak adlandırılan mitokondrinin bütünlüğünü artırdığı tespit edildi. Ayrıca, solucanlarda kas aktivitesini ve hareketliliğini, yaşlılıkta bile ve yaşam seyrinin ortasında uygulandığında korudu. Doğal yaşlanma, nörodejeneratif hastalıklar ve kas bozuklukları da dahil olmak üzere yaşa bağlı çeşitli durumlar mitokondriyal fonksiyon kaybı ile ilişkilidir.
Yaşlanma konusunda önemli keşif
Ekip ayrıca yaşlanmada genlerin nasıl ifade edildiğini düzenleyen ve transkripsiyon faktörleri olarak bilinen bir grup protein keşfetti. Bu transkripsiyon faktörleri özellikle H2S tarafından hedef alınarak, yaşlanma ve yaşa bağlı koşullarda, özellikle de kas işlevselliğini etkileyenlerde tedavi için yeni hedefler belirleyebilecek yeni bilgiler sağladı.
Kıdemli yazar Profesör Tim Etheridge, solucanların insan sağlığı ve hastalıklarını incelemek için güçlü bir genetik araç görevi gördüğünü ve yeni potansiyel terapötikleri hızlı bir şekilde tanımlamak için sağlam bir platform sunduğunu vurguladı.
Altta yatan teknoloji, nörodejeneratif bozukluklar ve kas distrofisi gibi nadir çocukluk hastalıkları da dahil olmak üzere yaşlanan hastalıklarla mücadele etmek için potansiyel ilaçlar olarak gelişmiş ilaç özelliklerine sahip yeni nesil bileşikler geliştiren Exeter Üniversitesi'nin spin-out'u MitoRx Therapeutics'e tahsis edildi.
Sadece yaşamı uzatmak değil, iyileştirmek de önemli
Araştırmanın eş yazarı Profesör Matt Whiteman, çalışmanın yaşam süresini uzatmakla değil, ileri yaşlarda daha sağlıklı yaşamayı mümkün kılmakla ilgili olduğunu vurguladı. H2S ile hedeflenen solucanlarda yaşam süresinde küçük bir uzama gözlenirken, benzersiz yön, sağlık süresini uzatarak daha uzun süre sağlıklı yaşamalarını sağlamakta yatmaktadır. Solucanlar tipik olarak beklenenden daha geç de olsa sonunda ölmüş, ancak çok aktif kalmış ve genç fizyolojilerini korumuşlardır.