Bitkisel ilaçlar, masaj, akupunktur ve diyet gibi bir dizi tedaviyi kapsayan geleneksel Çin tıbbı, binlerce yıldır her türlü rahatsızlığı tedavi etmek için kullanılıyor.
38 yaşındaki Pekinli doktor Yu Lei, COVID-19'a yakalandıktan sonra ateşi yükselince, Çin tarçını, şakayık kökü, meyankökü, hünnap ve zencefil içeren ve iltihap giderici özellikleri olduğu bilinen bir bitki çayı yaptığını anlattı.
AFP'ye konuşan Yu, karışımı içtikten sonra ateşinin düştüğünü belirterek "Ailemizde sık sık Çin ilaçları kullanırız." dedi.
Yu gibi geleneksel Çin tıbbını tercih edenlere göre bu yöntemin, "semptomlarla savaşan ama nadiren hastalığın kaynağına inen" Batı ilaçlarına göre daha az yan etkisi var ve vücudu düzenlemek için daha yavaş çalışıyor.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, pandeminin başlangıcından bu yana geleneksel Çin tıbbını teşvik etti. Çin hükümeti de yerel yönetimleri geleneksel Çin tıbbının "COVID-19'un tedavisindeki rolünü ve etkinliğini aktif ve objektif şekilde kamuoyuna duyurulması" çağrısında bulundu.
Pandemi boyunca, geleneksel Çin tıbbı hekimleri ve kendi kendini yetiştirmiş uygulayıcılar da tariflerini ve sağlık önerilerini internet üzerinden paylaştı. Ancak yöntemin bilimselliği eleştiri konusu olmaya devam ediyor.
Eleştirenler ne diyor?
Eleştirenler yöntemin gerçek hastalıkların tedavisinde etkisiz olduğunu ve etkinliğine dair iddiaları destekleyecek çok az yetkin veri bulunduğunu belirterek, bilimselliğini sorguluyor.
Hong Kong Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu'nda epidemiyoloji kürsüsü başkanı Ben Cowling, "Bu tedavilerin etkili olup olmadığını bilmiyoruz, çünkü klinik deneylerde incelenmediler." diye konuştu.
Cowling, "Bazılarının etkili olabileceği ihtimalini göz ardı edemeyeceğim gibi, bazılarının zararlı olabileceği ihtimalini de göz ardı edemem." sözleriyle çekincesini dile getirdi.
COVID-19 tedavisinde yalnızca kimyasal ilaçlara dayanan yöntemleri önerdiğini belirten Dünya Sağlık Örgütü, ülkelere "geleneksel tıp uygulamaları ve ürünleri hakkında güvenilir kanıt ve veri toplamalarını" tavsiyesinde bulunuyor.
Batı tıbbı Çin'de öncelikle tercih edilen tedavi şekli olmaya devam ediyor. Yine de milyonlarca kişi, belirtileri hafifletmek için genellikle modern tıpla birlikte geleneksel yöntemlere başvuruyor. Geleneksel Çin tıbbının savunucuları iki yöntemi birleştirmenin COVID-19 tedavisinde daha etkili olduğunu söylüyor.
Halk ne düşünüyor?
68 yaşındaki emekli akupunktur uzmanı Li Wen, grip benzeri durumuyla mücadele etmek için akupunktur uyguladığını anlattı. Ayrıca aralarında bambu bazlı bir ateş düşürücü ilacın da bulunduğu iki Çin ilacı satın aldığını söyleyen Li "Bunu armut, şalgam ve zencefilden oluşan besleyici bir diyetle destekliyorum" diye açıkladı.
"Çin ilaçları virüsle mücadelede yardımcı olabilir, ancak virüsü öldüremez." diyen Li yan etkileri nedeniyle Batılı ilaçlar konusunda temkinli olduğunu sözlerine ekledi.
39 yaşındaki Pekinli Danni ise Öksürük ve boğaz ağrısını tedavi etmek amacıyla bitki özlerinden elde edilen bir şurup olan Pei Pa Koa kullandığını belirtti. "Ayrıca C vitamini ve bağışıklığımı güçlendirmek için kendime armut ve limonlu sıcak sudan oluşan sıcak bir çorba yapıyorum." diyen Danni bunun sebebini "Batı tıbbını bulamadığım için değil, etkili ve rahatlatıcı olduğu için." diye açıkladı.
Ancak AFP'nin konuştuğu bazı kişiler geleneksel Çin tıbbının etkinliği konusunda ikna olmadıklarını ifade etti.
30 yaşındaki yönetici Grace Hsia ikna olmakta zorlananlardan. "Biz gençler geleneksel tıp hakkında çok az şey biliyoruz," diyen Hsia Batı ilaçlarını hemen sonuç alabildikleri için tercih ettiklerini söyledi.
36 yaşındaki Pekinli Li Na da aynı görüşte. "Ateşim için parasetamol aldım ve çok hızlı bir şekilde işe yaradı" diyen Li, "Çin ilaçları etkisiz. İnsanlar bunları daha çok bir şeyler aldıklarına dair kendilerini rahatlatmak için alıyorlar." diye konuştu.