MEDİMAGAZİN - Alıntı yapılan makale sayısı ülkelerin araştırma potansiyeli ile ilgili önemli bir ölçek olduğu için bu durum, Çin’deki bursların yalnızca nicelik olarak değil nitelik olarak da arttığını gözler önüne serdi.
Ohio State Üniversitesinden Caroline Wagner, "İnsanlar Çin'i silip atıyor, çok şey çıkardıklarını ancak kaliteli olmadıklarını iddia ediyorlar.” diyor. Bunun ise yalnızca bir dar görüşlülük olduğunu vurguluyor.
Yeni rapor için, Japonya Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikası Enstitüsü (NISTEP), birçok Nobel ödüllü kişinin yazılarının da bulunduğu, atıf sayısı bakımından ilk %1’lik dilimde bulunan makaleleri sıraladı. Ancak bu tür seçkin makalelerin birden çok yazarının olması sebebiyle çalışmada, NISTEP, krediyi bölmek için "kesirli sayma" adı verilen bir yöntem kullandı.
Örneğin, bir Fransız ve üç İsveç kurumu bir makaleye katkıda bulunduysa Fransa, kredinin %25'ini; İsveç, %75'ini aldı.
Kesirli sayma yöntemi kullanıldığında; Çin 2018, 2019 ve 2020'de yayınlanan en çok atıf alan makalelerin %27,2'sini, ABD ise %24,9'unu oluşturdu. Çin ve ABD’nin arkasından %5.5 ile Birleşik Krallık yer alırken, Japonya 10. sıradaydı.
Soru, Çinlilerin mi yoksa uluslararası işbirlikçilerinin mi araştırmaları yönettiği
Ancak kredili sayma yönteminin ülkelerin makaleye katkısını tam anlamıyla yansıtamadığı gerekçesiyle, NISTEP’in sıralamasına karşı çıkanlar da oldu. Bununla ilgili Nottingham Üniversitesinden Cao Cong, metodolojinin Çin'in uluslararası yazarlı makalelere katkılarını abartabileceğini söyledi.
Cao Cong,“Soru, Çinlilerin mi yoksa uluslararası işbirlikçilerinin mi araştırmaları yönettiğidir” ifadesini kullandı.
NISTEP, karşıt görüşlülere cevaben Çin'in en çok atıf alan makale sayısındaki artışı “dikkate değer” bulduğunu ve 2 yıl önce, kesirli sayma yönteminde 13. Sırada olduğunu vurguladı.
Ancak eleştiriler devam etti. ABD Ulusal Bilim Vakfı (NSF) tarafından ocak ayında yayınlanan ABD Bilim ve Mühendisliğin Durumu 2022, NISTEP’in raporu ve gibilerini eleştirerek yeni bir ölçütten bahsediyordu.
Beklenenden yüzde 20 daha fazla atıf aldı
NSF “Yüksek atıf alan makalelerin sayısını sayarak, büyük ülkeleri ve daha fazla harcama yapanları tercih ediyorlar. Bunun yerine NSF, her ülkenin makalelerinin yüksek atıf alan payını ölçtü ve bu, ne kadar yayınladıklarına bakılmaksızın ülkeler arasında karşılaştırma yapılmasına izin verdi.” cümlelerini kullandı.
Analiz sonucu, ABD makalelerinin oldukça etkili olduğunu gösterdi, 2018'de yayınlananların iki katından fazlası, ülkenin toplam çıktısına göre en çok alıntı yapılan %1'lik makale arasında yer aldı. Çin, beklenenden %20 daha fazla atıf alan makale yayınladı. Kanada ve Birleşik Krallık’ın da içinde bulunduğu totalde daha az makale yayınlayan birkaç ülke bu sıralamada ABD ve Çin’in önünde yer aldı.
Bu eleştirilerin dışında NISTEP de kredili sayma yöntemi kullanmadığında yani tüm ülkelere eşit kredi verdiğinde en çok atıf alan makaleler sıralamasında ABD’nin lider olduğunu gördüler. Atıf sayısı dışındaki çoğu ölçütte de ABD listelerde birinci gözükmekteydi.
Çin'in en çok alıntı yapılan ilk yüzde 1'de ABD'den fazla makale yayınladı
Amerika Birleşik Devletleri ve Çin, Wagner ve meslektaşları tarafından 2019'da Scientometrics'te yayınlanan ve farklı bir yöntem kullanan başka bir çalışmada Çin'in o yıl en çok alıntı yapılan ilk %1'de ABD'den biraz daha fazla makale yayınladığı görüldü. Ancak bu tür makalelerin gerçek ve beklenen sayılarına bakıldığında, iki ülke arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi.
Bununla birlikte bilim adamları yayınların etkisini ölçmek için hala kesin bir metodoloji bulamadığı için Amerika Birleşik Devletleri, araştırma harcamaları ve verilen doktora sayısı gibi bazı ölçütlerde liderliğini sürdürürken Çin, patent başvuruları gibi diğerlerine öncülük etmekte.
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Stj. Dr. Ezgi Uludüz
