Sabah'ın manşeti bilimsel verilere uymuyor. Vatan, ABD'deki tartışmayı tek yönlü verdi.
İki gazetenin 'Aşılardaki thimerosal otizm yapıyor' manşetleri veriye dayanmıyor. Bakanlık ve hekimler kızgın: Bebek ölümlerini aşı engeller, büyük sorumsuzluk
Bebek ölümlerini önleyebilmek için büyük para ve emek harcanarak yapılan aşı kampanyalarına en büyük darbe basından geldi. Vatan gazetesi, 17 ve 21 Ağustos, Sabah gazetesi de dün manşetten yayımladıkları haberlerle aşılarda bakteri çoğalmasını önlemek, antijen ve antikorları stabilize etmek için kullanılan cıva bileşiği thimerosalın (thiomersal veya civathiolate) çocuklarda otizme yol açtığını duyurdu. Ancak, iddialara ilişkin kesin bilimsel bir kanıt bulunmadığı ortaya çıktı.
Thimerosalın çocuklarda otizme yol açabileceği iddiaları, Boston Globe gazetesinin 1 Temmuz 2005 tarihli sayısında Robert Kennedy Jr. imzalı makalesinde de yayımlandı. Makalede çocuk felci, kızamık-kabakulak-kızamıkçık, difteri-kuşpalazı-boğmaca aşılarında bulunan thimerosalin 1989'da ABD'de kullanımının yasaklandığı, ama otizmle ilgili kesin bilimsel kanıt bulunmadığı yazıyor. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi yayımlarında da thimerosalin hangi doz ve hangi aşılarda kullanılacağına dair limitler var. The Seattle Times gazetesinin 17 Ağustos 2005 tarihli sayısındaki Warren King imzalı yazıda da otizmle thimerosal arasında kesin bir bağ bulunmadığı yazıyor.
'Bu tür yayınlar olmamalı'
İstanbul Tabip Odası Aşı Komisyonu üyesi Dr. Güray Kılıç, Türkiye'de kullanılan aşıların bazılarının thimerosallı olduğunu belirterek, "Otizmi tetiklediği kanıtlanmış değil. 0-6 yaş, yani aşı yapılan yaş aralığı otizm tanısının ilk konulduğu dönemdir. Bundan aşılardaki cıva bileşiğinin sorumlu olduğuna dair kesin bir bilimsel sonuç çıkarmak doğru olmaz. Kaldı ki böyle bir bilimsel kanıt bugüne kadar ortaya konmadı" dedi.
Cıva gibi ağır metallerin vücutta birikmeye bağlı olarak toksik ve kanserojen etkisi olduğunu vurgulayan Kılıç, şunları söyledi: "İçinde thimerosal olmayan aşı üretilebilir, ama pahalı. Buradaki sıkıntı aileleri çocuklarına aşı yaptırmaktan kaçınmaya yöneltmek. Hedef bebek ölümlerini en aza indirmek ise, bu tür yayınları yapmak büyük sorumsuzluk.
Nitekim İstanbul Tabip Odası olarak bu konuyla ilgili bir komisyon kuracağız. Konuyu detaylı inceleyip kamuoyuna açıklama yapacağız."
Öte yandan ODTÜ Kimya Bölümü öğretim üyesi Prof. İnci Gökmen ise, kendisini arayan Sabah muhabiri Havva Kızılırmak'ın, görüştüğü, İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nörolojisi Bölüm Başkanı Prof. Sabiha Paktuna Keskin'in, 'aşılarda cıva bileşiği olan thimerosal'in bulunduğunu ve bununla ilişkili otizm vakalarına rastladığını' söylediğini belirterek, "Bana, cıvanın insanlarda nelere yol açtığını sordu. Ben de, tıpçı olmadığımı, ancak cıvanın fazla alındığı takdirde beyin fonksiyonlarını bozduğunu söyledim" diye konuştu.
Thimerosal 1930'lu yıllardan bu yana aşılar, göz damlaları ve kontakt lens solusyonlarında yaygın kullanılıyor. Aşılarda bakteri oluşumunu önlemek için kullanılan madde son yıllarda bilim dünyasında da tartışılıyor. Cıvanın, yaşamın erken döneminde alınmasının, çocuğun nörolojik gelişimini ne şekilde etikleyeceği tam bilinmiyor. Doğada organik civa bileşikleri daha çok metilcıva şeklinde, en çok tatlı sudaki canlılarda bulunuyor. Thimerosaldaki cıva ise etilcıva şeklinde olup, organik moleküllere bağlandığı için vücutta serbest olarak dolaşabiliyor ve belli bir süre sonra atılıyor. Bu organik cıva bileşiğinin hangi dozlarda nörolojik gelişimi bozacağı tam belirlenmiş değil.
Radikal