MEDİMAGAZİN - İnfertilite, dünya genelinde üreme çağındaki çiftlerin %8-12'sini etkileyen yaygın bir halk sağlığı sorunudur.
Erkek infertilitesi, tüm infertilite vakalarının yaklaşık yarısında önemli bir rol oynamaktadır ve genetik, hormonal ve üreme sistemi kusurları birincil suçlulardır.
Sigara, alkol tüketimi, egzersiz eksikliği ve kötü beslenme gibi yaşam tarzı faktörleri de semen kalitesini düşürebilir ve oksidatif stres ve inflamasyon yoluyla sperm DNA hasarına neden olabilir.
Katlanmamış protein tepkisi ve sperm kalitesi
Katlanmamış Protein Yanıtı (UPR), endoplazmik retikulumdaki (ER) protein katlanma stresini azaltan hücresel bir savunma mekanizmasıdır. UPR, spermatozoada oksidatif strese yanıt olarak, özellikle de katlanmamış veya yanlış katlanmış proteinlerin biriktiği stresli hücresel koşullarda aktive edilebilir.
Bu yeni çalışma, çeşitli yaşam tarzı faktörlerinin semen parametreleri üzerindeki etkilerini inceleyerek stresli koşullar altında sperm hücrelerindeki stres yanıt yollarının aktivasyonunu araştırdı.
Sigara içenlerin sperm sayısı referans değerlerinin altında
Çalışmaya üreme çağındaki 30 sağlıklı erkek gönüllü katıldı ve demografik özellikler, sosyoekonomik durum, beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı ve üreme sağlığı ile ilgili veriler yüz yüze görüşmeler yoluyla toplandı.
Semen örnekleri genel kalite ve sperm hareketliliği, konsantrasyonu ve morfolojisi açısından analiz edildi. Ek olarak, stres yanıt yollarının aktivasyonunu incelemek için antioksidan enzimlerin ve ısı şoku proteinlerinin (HSP'ler) ekspresyonları incelendi.
Katılımcıların %47'si düzenli sigara içtiğini bildirdi ve sırasıyla yaklaşık %37, %40 ve %27'sinin sperm konsantrasyonu, sperm sayısı ve sperm ilerleyici hareketliliği Dünya Sağlık Örgütü (WHO) referans değerlerinin altındaydı. Katılımcıların yaklaşık %47'si referans değerlerin altında en az bir semen kalitesi parametresine sahipti.
Tütün kullanımının, alkol tüketimi, diyet ve fiziksel aktivite gibi çeşitli yaşam tarzı faktörleri arasında semen kalitesi parametreleri üzerinde önemli bir olumsuz etkisi olduğu belirlendi.
Sigara içenler, sigara içmeyenlere kıyasla önemli ölçüde daha düşük semen hacmi ve toplam sperm sayısı gösterirken, normal sperm morfolojisi ve toplam sperm hareketliliğinde anlamlı olmayan bir azalma gözlendi.
Sigara içenler ve içmeyenler arasında stresle ilişkili çeşitli proteinlerin ve antioksidan enzimlerin ifadeleri ölçüldü.
Özellikle, HSP27 ve fosforile HSP27 sigara içenler arasında önemli ölçüde artmış ekspresyon gösterirken, diğer proteinlerin ekspresyonlarında iki grup arasında önemli bir fark gözlenmedi.
Çalışmanın önemi
Çalışma, tütün kullanımının erkek kısırlığına katkıda bulunan önemli bir faktör olan sperm kalitesi üzerindeki zararlı etkisinin altını çiziyor. Ayrıca, tütün içimi ile sperm hücrelerinde ısı şoku tepkisinin aktivasyonunu vurgulayarak, tütün içimine bağlı olarak sperm kalitesindeki düşüşün sperm hücrelerinde protein agregasyonundaki artış ve ardından stres tepki yollarının aktivasyonu ile açıklanabileceğini öne sürüyor.
