MEDİMAGAZİN - On yıllardır Alzheimer hastalığı araştırmalarının temel taşı olan amiloid hipotezi, büyük ilaç denemelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından önemli bir meydan okumayla karşı karşıya. 20'nci yüzyılın başında psikiyatrist Alois Alzheimer ilk olarak bir demans hastasının beyninde daha sonra amiloid beta proteinleri olarak tanımlanan garip kümeler ve yumaklar fark etti. O zamandan beri bu proteinlerin Alzheimer hastalığının gelişiminde önemli bir rol oynadığı varsayılıyor.
Ancak yakın zamanda yapılan iki çalışma bu hipoteze şüpheyle yaklaşılmasına neden oldu. Bu denemelerde, 30 ülkeden yaklaşık 1.000 yaşlı bireye monoklonal antikor gantenerumab veya plasebo uygulandı. İlaç beyindeki amiloid betayı azaltmada başarılı oldu, ancak bu bilişsel işlevde iyileşmeye dönüşmedi. Sonuçlar, gantenerumabın amiloid plak yükünü azaltmasına rağmen, erken Alzheimer hastalarında daha yavaş bir klinik gerileme ile ilişkili olmadığını gösterdi.
Bu sonuç, benzer mekanizmalara sahip diğer iki ilaç olan aducanumab ve lecanemab'ın beyinden amiloid betayı temizleme yetenekleri nedeniyle FDA tarafından hızlı bir şekilde izlendiği düşünüldüğünde özellikle şaşırtıcıydı. Bununla birlikte, bu ilaçların hastalar için gerçek faydalarına ilişkin tartışmalar devam ediyor. Aducanumab'ın bilişsel gerilemeyi yavaşlatma üzerindeki etkisi karışık ve lecanemab 18 ay boyunca plasebo grubuna kıyasla bilişsel gerilemede %27'lik bir azalma gösterirken, bu fark hastaların yaşamlarında anlamlı bir fark yaratmak için çok küçük olabilir.
Alzheimer tedavisi yeniden gözden geçirilmeli
Bu gelişmelerin Alzheimer araştırma ve tedavisinin geleceği üzerinde derin etkileri vardır. Amiloid hipotezi, yüzyılı aşkın bir süredir araştırma ve ilaç geliştirmeye rehberlik etmiştir ve potansiyel yetersizliği, gelecekteki Alzheimer araştırma ve tedavi stratejilerinin yönü hakkında önemli soruları gündeme getiriyor.
The New England Journal of Medicine'de rapor edilen bu çalışmaların sonuçları, Alzheimer hastalığının mevcut anlayışının yeniden değerlendirilmesi ve hastalığın diğer yönlerine odaklanılması ihtiyacını vurguluyor.
Kaynaklar:
https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa2304430
https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMe2310903
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(22)02480-1/fulltext
.JPG&w=384&q=75)
