Savunduğu görüşler, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a yakın bir isim olması O'nu belli çevrelerin eleştiri odağı haline getirse de Ethem Sancak, iş dünyasının en renkli isimlerinin başında geliyor. Türkiye’deki ilaç dağıtım sektörünün yüzde 35'ini elinde tutan Hedef Alliance Holdingin kurucusu ve hali hazırdaki yönetim kurulu başkanı olan Ethem Sancak'ın adı şu şıralar hisse satışı operasyonu ile yeniden gündeme geldi. Kamuoyunda çokça tanışılan satış operasyonunun özü şöyle.
Önceki hafta Hedef Alliance Holding'teki küçük hissedarların bir bölümü ellerindeki yüzde 15'lik şirket hissesini satışa çıkardı. Bu hisselerin yüzde 90'ı İngiliz ortak Alliance Boots tarafından satın alınırken, yüzde 10'luk bölümünü ise Ethem Sancak tarafından alındı. Son hisse operasyonu sonucu Alliance Boots'un Hedef Alliance'deki hisse oranı yüzde 60'a yükseldi. Satış operasyonunun perde arkasına baktığımızda 'holdingin yurtdışı atağının ilk adımını oluşturuyor' demek yanıltıcı olmaz. Gerçekten de Hedef Alliance Holding, bölgesel bir güç olma yolunda, beş yılda 18 ayrı ülkeye yatırım yapacak. Toplam 5 milyar doları bulacak yatırımın tutarı ile beş yıl sonunda yalnızca yurtdışı faaliyetlerden 10 milyar dolar ciroya ulaşması planlanıyor.
Uzun bir sürediı röportaj vermeyen bu gelişmelerin perde arkasındaki isim olan Ethem Sancak, suskunluğunu Ekonomist için bozdu. Sancak, son satış operasyonu, yatırım planları ve grubun bulunduğu diğer sektörlerdeki faaliyetlerine dönük önemli açıklamalarda bulundu.
Ekonomist: Hedef Alliance Holding'te yüzde 50 oranında hissesi bulunan Alliance Boots, son hisse operasyonu sonucu Hedef Alliance'deki hisse oranını yüzde 60'a yükseltti. Bu son hisse satışı hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?
Ethem Sancak:Alliance Boots ilk olarak 2001 yılında Hedef Alliance'nin yüzde 25'ini satın alarak aramıza katılmıştı. 2002'de hisse oranını yüzde 50'ye çıkardı. Sancak Ailesi'nin birkaç bireyi yatırım yapmak üzere holdingdeki hisselerini satmak istedi önceki hafta. Bu hisselerin bir kısmını bütçem dahilinde ben satın aldım. Diğer kısmını ise yıllardır başarılı bir ortaklık yürüttüğümüz Alliance Boots satın aldı. Hisse operasyonunun özeti bu.
Peki Alliance Boots kaç aile bireyinden hisse satın aldı?
Sancak:Hedef Alliance Holding'de hissesi bulunan, yaklaşık 17 aile bireyinin bir bölümü, eldeki yüzde 15 oranındaki hisseyi satışa çıkardı. Bu hisselerin yüzde 90'ı İngiliz ortak tarafından satın alınırken, yüzde 10'luk bölümünü ise ben satın aldım. Bizim aile geniş, herkes farklı işlerle uğraşıyor. O nedenle isteyen elindeki hisseleri satarak, kendi yoluna devam ediyor.
Bu hisse satımı ile birlikte aynı zamanda belirli ilaçları da satan ünlü İngiliz kozmetik perakende devi Boots'un Türkiye'ye geleceği iddia edildi. Eczacıların da buna karşı olduğu yönünde haberler çıktı. Bu yöndeki iddialara ne diyorsunuz?
Sancak:Alliance Boots, iki yıl öncesine kadar ecza depoculuğu alanında Alliance Unichem adıyla faaliyet yürütüyordu. Bu şirket, kozmetik ve ilaç perakende zinciri Boots'u satın alınca Alliance Boots oldu. Söz konusu iddialar doğru değil. Boots'un Türkiye'ye gelmesi için bir ortam yok. Mevzuat kozmetiğin yanında ilaç satımına uygun değil. Belirli ilaçların marketlerde satımına ilişkin hükümet bir yasa taslağı hazırlığı içindeydi.
Hem bu yasa hem de yeni ortağınızın böyle bir düşünce içinde olması sizin temel işiniz olan ecza dağıtım işini sekteye uğratmaz mı?
Sancak:Mutlaka öyle. Farz edelim ki; marketlerde ilaç satımı serbest bırakıldı. En çok durumu sarsılacak olan kim? Biziz. Binlerce eczacı müşterim var. Marketler rakip olacak. Bu yasağın kalkmasını ben niye isteyeyim. İlaç satışını serbest bırakacak yasanın çıkmaması için özel lobi yaptım. Eğer bu yasak kalkarsa ilacı denetleyemezsiniz dedim. İlaçta devletin belirlediği global bir bütçe var o aşıldığı vakit, devlet bunu ilaç dağıtım firmalarından geri alıyor.
Peki böyle bir amaç yoksa, bu yeni ortağınızla nasıl bir sinerji yakalamayı planlıyorsunuz. Hedef Alliance olarak bundan sonraki yatırım stratejiniz ne olacak? Mısır, Cezayir ve Rusya'da yatırımlarınız bulunuyor. Bunu başka ülkeler takip edecek mi?
Sancak:Alliance Boots'un, Hedef Alliance Holding'deki hisse oranını yüzde 60'a çıkarması, Türkiye'ye yakın bölgelerde ecza depoculuğu alanında yeni yatırımların önünü açacak. Şimdi Kuzey Afrika, Batı Asya ve Doğu Avrupa'da yer alan 18 ülkede yatırım arayışımız var. İki yıl içerisinde bu 18 ülkenin beşinde yatırım yapacağız. Bu konuda pazarlıklarımız devam ediyor. Toplamda bu 18 ülkede beş yıl içerisinde yapacağımız yatırımın miktarı 4-5 milyar doları bulur. Beş yıl içerisinde yatırım planladığımız ülkelerden toplamda 10 milyar dolarlık ciro elde ederiz.
Hedef Alliance Holding olarak geçtiğimiz yıl ne kadar ciro gerçekleştirdiniz? Bu yılki ciro hedefiniz nedir?
Sancak: Rusya, Cezayir ve Mısır'daki faaliyetlerimizin 2009 yılı cirosu 2.2 milyar doları buldu. Bu üç ülkede toplam 7 bin 400 çalışanımız var. Toplamda 44 bin eczaneye dağıtım yapıyoruz. Türkiye'de ise 17 bin müşterimiz bulunuyor. Toplamda 4 bin 270 çalışana sahibiz. 2009 yılında Türkiye'de 4.7 milyar TL tutarında ciro gerçekleştirdik. 2009 yılında bir önceki yıla göre ciro bazında yüzde 16, kâr bazında yüzde 54 ve çalışan sayısında da yüzde 10 oranında bir büyüme gerçekleştirdik. Bu yılki ciro beklentimiz de bu civarda olacak. Bu yılın sonuna kadar 500 kişiyi daha işe alırız.
Ata Grubu ile ortak kurduğunuz Denizli-Acıpayam'daki besi yatırımı hakkında bilgi verebilir misiniz? Çiftlikte işler nasıl gidiyor?
Sancak: Acıpayam'da sadece süt üretimine yönelik üretim gerçekleştiriyoruz. Şu ana kadar buraya yapacağımız yatırım 60 milyon doları buldu. Çiftlikte toplamda 5 bin sığır yer alıyor. Bunun 2 bin 400'ünü sağmal sığırlar oluşturuyor. Burada ortalama 150 çalışan var. Günlük ortalama 36 kilogramlık süt verimi ile dünyanın önde gelen 4-5 çiftliğinden biriyiz. Çiftlikte günde 75-80 ton süt üretiliyor. Bunun tamamını Pınar'a veriyoruz. Ürettiğimiz süt o kadar kaliteli ki; Pınar, üç ayda bir belirlenen ihale fiyatının yüzde 40 fazlasını vererek, süt alıyor.
Çiftliği büyütmeyi planlıyor musunuz?
Sancak: Tabii ki düşünüyoruz. Ortaklarımızla fikir birliği içerisinde ileriki dönemlere dönük önemli hamlelerimiz var. Çiftlikte 4 bin 800 sağmal sığır sayısına doğru gidiyoruz, daha getirmeyi planlıyoruz. Buranın kapasitesi 15 bin süt sığırını alacak şekilde planlandı.
Acıpayam'daki hisseleriniz başta olmak üzere, ortağı olduğunuz şirketlerdeki hisselerinizi satıp, yurt dışında yaşayacağınız iddia edildi.
Sancak:Ben bu ülkeden gidecek en son insanım. 80 milyon insan gitse yine ben gitmem. Bunlar mesnetsiz iddialar. Aksine benim gelecekte en çok yatırım planladığım alan tarım sektörüdür.
Ortağı olduğunuz Medical Park Hastaneler zincirine, bir süre önce ABD'nin en önemli özel girişim sermaye şirketleri arasında yer alan Carlyle Grup, yüzde 40 pay ile hissedar olmuştu. Bununla birlikte, yabancı ortak ile yeni satın almalar ve yatırımlar olacak mı?
Sancak:1995'ten beri Türkiye'de hastanecilik alanında faaliyet gösteren Medical Park Hastaneler Grubu; 11 hastane ve 2 hastane kompleksi ile toplam 13 hastaneye sahip. Tabi sağlık sektörü Türkiye'nin bölgesel güç olma anlamında önemli bir faktör. Örneğin; Medical Park'ın Gaziantep'teki hastanesi, vizelerin serbest olmasıyla birlikte Suriyeli hastalarla dolup taşıyor. Medical Park'ın yatırım stratejisini bu Medical Park Hastaneler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Ustaya sormak daha doğru olur. Eğer ben bu hastanelerin yönetiminde olsaydım; Türkiye'ye yakın 20 ülkede şubeler açardım.
TÜSİAD YÖNETİMİNDEN NEDEN AYRILDI?
Ethem Sancak'ın önceki dönem TÜSİAD yönetiminden ayrılması da çeşitli spekülasyonlara neden olmuştu. Sancak, bu yöndeki sorumuzu ve yönetimden ayrılma nedenini şöyle açıkladı: "Ben derneğin yönetimine de bir önceki başkan Sayın Arzuhan Doğan Yalçındağ döneminde girdim. O dönem Aydın Bey beni aradı, 'Arzuhan'ı orada yalnız bırakma, ona yardımcı ol' dedi. Ardından Ferit Şahenk aradı, 'Sen yönetime girersen ben de gireceğim' dedi. Sonuçta TÜSİAD yönetimine girmem böyle oldu. Bununla birlikte Sayın Yalçındağ'ın ikinci başkanlık döneminde, anlayış farklılığı nedeniyle yönetimden ayrıldım."
GÜNEYDOĞU'DAN YÜZDE 95’İN ÜZERİNDE EVET ÇIKAR
Ethem Sancak, 12 Eylül'de yapılacak olan Anayasa Referandumunda yüzde 55-60 oranında evet oyu çıkacağını öngörüyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise evet oyunun yüzde 95'in üzerine kadar çıkabileceğine işaret eden Sancak, buna gerekçe olarak ise şu yorumu yapıyor: "CHP ve MHP kendi kurguları nedeniyle 'hayır'ı topluma anlatamıyorlar. Tabanlarında bu yönde çatlak var. BDP sandığı boykot ettiği için seçmeni sandığa gitmeyecek. Bu illerde CHP ve MHP güçlü değil. Örneğin; Diyarbakır'da referanduma katılım oranı belki yüzde 40'ın altında bile olsa, sandığa gidenlerin büyük kısmı evet diyeceğinden evet oranı yüzde 95 olacak."
YENİ YATIRIM
"MEDYADA Fettah Tamince ile büyüyebiliriz"
Ethem Sancak son 10 yılın en parlak turizm yatırımlarına imza atan Fettah Tamince ile olan ilişkisini de sorduk. Tamince ile medya alanında büyümek için bir ortaklık kuran Sancak, bu alandaki planlarını ve Fettah Tamince hakkındaki düşüncelerini şöyle dile getirdi. "Çok sesliliğe ve demokrasiye olan özlem ve hayallerimi gerçekleştirme adına bu sektöre girdim. Sayın Aydın Doğan beni davet etti; 'Birlikte yapalım' dedi. Maalesef olmadı. O dönem yabancı ortaklarla beraber bu işi büyütme planım vardı. İşin altından kalkabilme adına Fettah Tamince'yi davet ettim, Sonuçta yüzde 50'şer ortak oldum. Şimdi tüm işlerle Fettah Bey ilgileniyor. İşleri öğrenme adına ona bıraktım. Büyüme adına tüm planları yapıyor. Şu anda pişmiş bir proje olmadı ki; önüme henüz getirmedi. Fettah Bey, kişilik ve girişimci olarak çok düzgün birisi. Yaşça benden küçük olmasına rağmen çok şey öğreniyorum ondan."
