Estetik hizmeti sunabilecek hekimlerin kapsamının genişletilmesine karşı çıkan iki dernek yönetmelik değişikliğini yargıya taşımaya hazırlanırken çok sayıda dernek düzenlemeyi yerinde buluyor.
İlgili hekim dernekleri peş peşe değişikliğe desteklerini açıklıyor. İtiraz edenlerin hastaları paylaşmak istemediği savunuluyor. Yönetmeliğin ‘kaosu’ sona erdireceği öne sürülüyor.
Sadece plastik cerrahlar ameliyat yapabilecek
Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 7 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayınlandı.
Önceki yönetmeliği göre sağlık kuruluşlarında gerekli fiziki mekân ve asgari tıbbi donanımın sağlanması şartıyla, estetik işlemleri sadece dermatologlar, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanlarıyla medikal estetik sertifikası bulunan hekimler yapabiliyordu.
Yeni yönetmelikle, tıp eğitimi müfredatları uygun olan veya onaylanmış sertifikalı eğitimlerle yetkinlik edinen diğer tüm hekimler yine sağlık kuruluşlarında (gerekli fiziki mekân ve asgari tıbbi donanımın sağlanması şartıyla) estetik işlemleri gerçekleştirebilecek.
Her bölgede estetik ameliyat yapabilen tek uzmanlık branşı hala plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanları. Botoks, dolgu gibi cerrahi dışı işlemleri sertifikası olan hekimler yapabilecek.
JİNKOZ’dan Emanetoğlu: Kazanç var, başkaları olmasın istiyorlar
Jinekolojik Kozmetoloji ve Pelvik Rekonstrüksiyon Derneği (JİNKOZ) Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Murat Emanetoğlu şu değerlendirmeyi yaptı: “Yönetmeliğe itiraz edenler, gözcüler göz kapağı, KBB’ciler burun estetiği, kadın doğumcular genital estetik yapmasın istiyor. Dünyada herkes kendi anatomik bölgesini öğreniyor, eğitimini alıyor ve yapıyor. İdrar kaçırmayı biz de ürologlar da tedavi ediyor. Kimse öbürü yapmasın demiyor. Bunlar hem ‘Eğitim verilmesin’ hem de ‘Eğitim yok, kimse yapmasın’ diyor. Bu işte bir kazanç var, başkaları olmasın istiyorlar.”
Güzellik merkezlerinde hemşirelere, sağlık teknisyenlerine, meslek lisesi mezunlarına botoks, mezoterapi gibi işlemlerin kaçak olarak yaptırıldığını anlatan Emanetoğlu, şöyle devam etti: “Hekim her türlü enjeksiyon yapabilir. Mezoterapi veya botoks eğitimi sertifika alırsa onu da tıp fakültesi mezunu herkes yapabilir. Bunun için bu uzmanlıkları almak gerekmez. Yıllarca medikal estetikçilerle uğraştılar. Bizlerle uğraştılar. Şikayet ettiler ama komplikasyonlarıyla bizler uğraşıyoruz. Dünyada örneği benzeri yok savundukları şeyin.”
Emanetoğlu sadece geliri yüksek işlerle uğramaları nedeniyle yanık tedavisi yapacak plastik cerrah bulunamadığını söyledi.
TJOD: Yanlış uygulamalar önlenir
Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (TJOD) Yönetim Kurulu da değişikliği olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi.
Derneğin açıklamasında genital estetik ve bu alanda yapılan medikal uygulamaların Türkiye’de de geniş bir talep gördüğü ve sağlık turizmi açısından da önemli olduğu belirtildi: “Tüm dünyada bu uygulamalar yoğun olarak jinekoloji uzmanları tarafından yapılıyor. Medikal uygulamalar dışında, yaşam kalitesini artırmak ve tedavi amaçlı yapılan genital lazer uygulamaları da bu kapsamda ele alınıyor. Ülkemizde de jinekoloji hekimlerince en güvenli ve en doğru şekilde yapılan bu uygulamaların, hekim olmayanların yanlış uygulamalarını da önleyeceğini düşünüyoruz.”
Kulak burun boğazcılar rahatladı
Yönetmelik kulak burun boğaz ve baş boyun cerrahi uzmanlarının (KKB) önünü açtı. Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği, yönetmeliğin estetik işlemlerde başıboşluk oluşturacağı ve komplikasyonların artacağı iddialarına katılmıyor.
Dernek yönetmeliğin, estetik uygulamalarda serbesti sağlayarak hem branşlar arasında hem de tabip odaları ve Sağlık Bakanlığı ile branşlar arasında sürüp giden şikayet ve soruşturma kaosuna son vereceğini öngörüyor: “Bu kuralsız bir serbesti değil. Her uzmanlık branşı alanıyla sınırlı kalmak kaydıyla estetik işlemler yapabilir.”
Dernek başkanı Prof. Dr. Bülent Topuz, Medimagazin’e yaptığı açıklamada, estetik uygulamaların bazı branşların tekeline verilmesinin eğitim klinikleri öğretim üyesi bırakmadığını söyledi: “Türkiye çapında 10’dan fazla eğitim kliniğinde plastik cerrah uzmanı yok. KBB asistanları eğitimlerini tamamlamak için bu kliniklerde rotasyon yapamıyor. Estetik işlemlerin cazip hale gelmesi nedeniyle neredeyse Türkiye genelinde rekonstrüktif işlemler yapılamaz hale geldi (örneğin yatak bası yaralarına cerrahi müdahale).
KBB uzmanlık alanında da estetik işlemlere yönelim olduğu bir gerçek. Hekimin yıllar boyu süren eğitim süreçlerinin sonucunda geçimini sağlayacak bir gelire kavuşma yöneliminde şaşılacak bir durum yok. Ancak bu, KBB uzmanlığının hastalara ve hastalıklara yönelik tanı ve tedavi hizmetlerinde en ufak bir aksama veya eksilmeye yol açmadı.”
"Komplikasyonlar artıyor, daha da artar"
Yönetmeliği tepki gösteren iki dernek İstanbul’daki ortak toplantıda itirazları ve nedenlerini açıkladı.
Türk Dermatoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ertan Yılmaz değişikliğin kozmetik uygulamaların kontrolden çıkmasına ve halk sağlığını ciddi şekilde tehlikeye atmasına yol açacağını öne sürdü: “Kozmetik işlemlere, toplumsal ilgi arttı ve bu durum kontrolden çıkma boyutuna ulaştı. Yetkisiz kişilerin uygulamaları nedeniyle komplikasyonların sayısı ve boyutu her geçen gün artıyor. Komplikasyonlar uygulayıcılar tarafından yönetilemiyor. Her gün önümüze onlarca bilirkişi dosyası düşüyor. Bakanlığın bu duruma engel olmasını beklerken, yetkisi ve eğitimi olmayan hekimlere de kozmetik uygulamalar konusunda yeni bir kapı açılması son derece talihsiz bir karar.”
Yılmaz, dermatologlar olarak alternatif arayışlardan vazgeçilmesini istediklerini söyledi: “Kozmetik uygulamalardaki kontrolsüz ve uygunsuz artışı durdurmak, etik sınırlar içinde hareket etmek, komplikasyonları azaltmak ve yönetmek için eğitimli, donanımlı ve yetkili hekimler yeterli.”
"Yetkileri genişletmek değil, denetim süreçlerini iyileştirmek gerek"
Türk Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Şükrü Yazar, kararın gerekçesini anlamakta zorlandıklarını ifade etti. Yazar, ‘hasta güvenliğini tehlikeye atan, sağlık sisteminde dengesizlikler yaratan ve sağlık turizmi açısından ülkemize zarar verme potansiyeli taşıyan düzenlemenin acilen, yeniden değerlendirilmesi gerektiğini’ söyledi.
Yazar, plastik cerrahi uzmanlarının en yüksek tıpta uzmanlık sınavı (TUS) puanlarını ve altı yıl eğitim aldığını hatırlattı ve devam etti: “Alanında uzmanlaşmış hekimlerin ve meslek örgütlerinin görüşleri alınmadan yapılan düzenlemelerin, yalnızca halk sağlığını değil, aynı zamanda mesleki standartları ve ülkemizin sağlık sistemine olan güveni olumsuz etkileyeceğini düşünüyoruz. Tüm üyelerimizle birlikte, yalnızca ülkemizin ve halkımızın çıkarlarını gözettiğimizi bir kez daha belirtiyoruz.”
Mevcut denetim mekanizmalarının yetersiz kaldığını belirten Yazar şöyle devam etti: “Merdiven altı, yetkisiz işlemlerin önüne geçmenin yolu, yetkileri genişleterek riskli bir alan yaratmak değil; denetim süreçlerini iyileştirmek, sıkılaştırmak ve bu uygulamalara yönelik caydırıcı yaptırımları hayata geçirmektir.”
