MEDİMAGAZİN - 'Environmental Science & Technology' dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, per- ve poli-floroalkil maddelerin (PFAS) kanserin ilerlemesi üzerindeki potansiyel etkisine dair şaşırtıcı bilgiler ortaya koydu. Yale Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, kolorektal kanser (CRC) hücrelerine odaklanarak, çevrede ve çeşitli tüketici ürünlerinde yaygın olarak bulunan bu kimyasalların etkilerini inceledi.
Laboratuvar ortamlarında, PFAS'a maruz kalan CRC hücreleri, metastaz ile ilişkili özellikler olan artan hareket ve yayılma eğilimi gösterdi. Bu gözlem, CRC'nin agresif formlarıyla bağlantılı olan KRAS geninde mutasyon bulunan bir hücre de dahil olmak üzere iki tip CRC hücresinde yapıldı.
Temizlik ürünlerinde bulunuyor
Güçlü, dirençli karbon-flor bağları nedeniyle genellikle 'sonsuza kadar kimyasallar' olarak adlandırılan PFAS, kalıcı organik kirleticilerin önemli bir sınıfıdır. Bu bileşikler içme suyunda, iç mekan tozunda, temizlik ürünlerinde ve kaplamalarda bulunur ve çevrede artan konsantrasyonlarda tespit edilmiştir.
PFAS'ın hücreler üzerindeki metabolik etkileri
Çalışma ayrıca PFAS'ın hücre metabolizması üzerindeki etkisini de inceledi. Araştırmacılar, bu kimyasallara maruz kalmanın amino asitler ve yağ asitleri gibi önemli metabolitlerin yanı sıra metastaz ile ilişkili sinyal proteinlerini de değiştirdiğini buldular. İlginç bir şekilde, tipik olarak kansere karşı koruma sağlayan anti-enflamatuar maddeler, PFAS'a maruz kaldıktan sonra CRC hücrelerinde azalmıştı. Bu etki KRAS mutasyonuna sahip hücrelerde daha belirgindi, bu da bazı kanserlerin PFAS maruziyetine karşı savunmasızlığının arttığını düşündürüyor.
Bu laboratuvar sonuçları, belirli PFAS türleri olan yüksek PFOS ve PFOA seviyelerinin gerçek yaşam koşullarında CRC yayılma riskini artırabileceğini gösteriyor.
Gelecekteki araştırmalara yol açtı
Bu bulgu özellikle itfaiyeciler gibi yüksek PFAS maruziyeti olan mesleklerdeki bireyler için önemli. Bu kimyasalların izlenmesinin ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini daha iyi anlamak için gelecekteki klinik çalışmaların sürdürülmesinin önemini vurgulanıyor.
