İSTANBUL-Sağlık Hukuku Sempozyumu’nda konuşan hukukçu Prof. Dr. Yener Ünver, tıpçıların “Hukukçular üzerimizden para kazanıyor, bize hukuk kurallarını getirip dayatmayın” şeklindeki yaklaşımının doğru olmadığını kaydetti
Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yener Ünver, tıpçıların “Hukukçular üzerimizden para kazanıyor” gibi doğru olmayan bir yaklaşım içinde olduklarını belirterek, “Eğer tıpçılar ve hukukçular aynı dili kullanarak ortak alan oluştururlarsa, hiçbir zaman karşımıza hukuksal olaylar çıkmaz” dedi.
İstanbul Barosu ve Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesince ortaklaşa düzenlenen “Sağlık Hukuku Sempozyumu” 15 Ekim 2011 Cumartesi günü üniversitenin kampüsünde yapıldı.
Katılımcıların çoğunluğunu hukukçuların oluşturduğu sempozyumda, tıp hukukuna giriş, özel hastanelerin hukuki sorumlulukları, hekimin hukuki sorumluluğu, aydınlatma ve rıza, hekimin cezai sorumluluğu, ilaçta marka ve patent koruması konuları uzmanlar tarafından konuşuldu ve tartışıldı.
Aydınlatma ve rıza başlıklı konuyu anlatan Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden Doç. Dr. Özlem Yenerer, hekim ve hasta ilişkisinin günümüzde klasiğin dışına çıktığını söyledi. Yenerer, hastanın hekimin kendisine saygılı olmasını istediğini, istemediği takdirde muayene olmama hakkının olduğunu ve haklarını bilerek bunu hekime aktardığını dile getirdi.
Konuşmasında istatistiki verilere yer veren Yener, hekimlerin yüzde 17’sinin reçeteyi anlatmaya vakit bulamadığını, beş hekimden birinin hizmetle ilgili soruşturma geçirdiğini, yüzde 67’sinin mevzuat bilmediğini ve yüzde 52’sinin de deontoloji okumadığını ifade etti.
Hukuka uygun müdahale yeterli
Hekimlerin cezai sorumlulukları hakkında konuşma yapan Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yener Ünver, hekimlerin iyileştirme yükümlülüklerinin olmadığını, hukukun hekimden beklediğinin standartlara uygun müdahale yapmak olduğunu kaydetti.
Ünver şöyle devam etti:
“Hukuk hiçbir zaman hekimin yerine geçerek, herhangi bir müdahalenin türüne, aracına müdahil olamaz. Bunu zaman zaman uygulamalarımızda görüyoruz. Maalesef sağlık personeli şu ya da bu sebeple, bazı ilaçlara ve metotlara zorlanmaktadır. Hangi resmi merciden gelirse gelsin, bu hukuken kabul edilemez. Çünkü hekimin tedaviyi seçme ve uygulama özgürlüğü var. Bu özgürlük tamamen hekime bırakılmıştır.”
Sempozyum sonunda Medimagazin’e açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Yener Ünver, bütün bilim dallarının biraraya gelerek ortak bir dil oluşturması gerektiğini söyledi. Sağlığın en temel insan hakkıyla ilgili bir konu olduğuna dikkat çeken Ünver, “Özel hukukla ilgili sorun çıkabilir, ceza hukukundaki bakış açısı farklı olabilir, tabip odaları farklı olabilir, etik farklı söyleyebilir ya da tıbbın da kendi içinde farklı yaklaşılması gereken alanlar bulunabilir. Bu tür toplantıların sık sık yapılması ve burada çıkan sonuçların parlamentoya yansıtılması gerekir. Parlamento eğer önyargısız, politika yapmayan bilim adamlarına kulak verirse, bunlar bizim aşamayacağımız sorunlar değildir” diye konuştu.
Tıpçılar sempozyumlara katılmıyor
Prof. Dr. Ünver, hukukçuların, sağlık mensuplarına sadece “Çok iyi para kazanıyorlar. O zaman biz bunlar için her şeyi yapabiliriz” diye bakmamaları gerektiğini söyledi. Tıpçıların da “Ben çok okudum, çok emek verdim. Hukuk bana karışmasın, ben her şeyi yapabilirim” dememesi gerektiğine işaret eden Ünver, şöyle devam etti:
“Çünkü hiçbirimiz hukuk kurallarından muaf değiliz. Cumhurbaşkanı olabiliriz, bilim adamı olabiliriz, hukukun en üst düzeyinde Yargıtay başkanı olabiliriz, ama suç işlediğimiz noktada hukuk yaptırımları bizim için işler. Onun için bu tür toplantılar daha sık yapılmalı. Örneğin; 19 Kasım 2011 tarihinde başlayacak olan ve 4 ya da 5 hafta sonu sürecek toplantıda, 45’e yakın hoca, her birisi kendi alanlarında 3’er, 4’er saat konuşma yapacak. Bu toplantılara diğer bilim adamlarından da katkı bekliyoruz. Biz programa her bilim dalından birilerini getirmeye çalıştık, ama izleyen, soru soran, sorgulayan kişilerin de katılımcı olmaları gerekir. Örneğin; geçtiğimiz haftalarda tıp alanıyla ilgili Diyarbakır’da büyük bir sempozyum yaptık. Almanya’nın en önemli hukukçuları ile Türkiye’de bu işle ilgilenen 10 temel hukukçuyu oraya götürdük. Sempozyumu tıp fakültesinde yaptık. Fakat salonda sadece hukuk fakültesi öğrencileri vardı. Bir tek tıp hocası, öğrencisi gelip ilgilenmedi.”
Önleyici hukuk kuralları oluşturulmalı
Prof. Dr. Yener Ünver, tıpçıların “Hukukçular üzerimizden para kazanıyor, bize hukuk kurallarını getirip dayatmayın. Her hastanın durumu farklıdır, bize sadece şunu söyleyin, doktor her şeyi yapabilir” şeklinde bir yaklaşımları olduğunu ve bunun doğru olmadığını söyledi.
Sağlık tamamen insan haklarıyla ve hukukla ilgili olduğu için, tıpçılarla hukukçuların el ele vermesi gerektiğini belirten Ünver, “Eğer tıpçılar ve hukukçular aynı dili kullanarak ortak alan oluştururlarsa, karşımıza hiçbir zaman hukuksal olaylar çıkmaz. Hekimlerin de kendi haklarını öğrenmeleri için bu toplantılara katılmaları gerekir. Şunu unutmamak gerekir, sadece Yüksek Sağlık Şûrasına her ay hekimler hakkında 400 tane adli vaka geliyor. Yargıtayın 4 tane hukuk dairesi bu konularla ilgileniyor. On binlerce dava yığılmış durumda. Bu problemi görmezden gelemeyiz. Hukukçuların yapması gereken, tıpkı önleyici hekimlik gibi önleyici hukuk kuralları oluşturmak. Hekimlerin ve sağlık mensuplarının neyi yapıp yapamayacaklarını net olarak ortaya koymak. Bu noktada, modern sağlık hukukundaki düzenlemeleri yapmak için kanun koyucuya da görev düşüyor” diye konuştu.
