Sağlık personeli ve doktorlar, COVID-19 salgını sürecinde hayat kurtarmak için durmaksızın çalıştılar. Birçoğu haftalarca eve gitmedi ve bazıları başkalarına yardım ederken hayatını kaybetti.
Pandemi sürecinde üstün çaba gösteren sağlık personeli halkın gözünde kahraman haline geldi.
Ancak tüm bu çabaya karşın birçok ülkede sağlık personeli, maaşlarından ve çalışma koşullarından büyük ölçüde memnun değil. Buna doktorlar, uzmanlar ve pratisyen hekimler de dahil.
2022'de Fransa, Almanya, İspanya, Portekiz, Yunanistan ve Türkiye gibi Avrupa ülkelerinde doktorlar çalışma şartlarının düzelmesi talebiyle greve gitti.
Maaşlarının artırılmasını talep eden sağlık çalışanları aynı zamanda hastanelerindeki personel eksikliğinden şikayet etti.
Euronews'de yer alan habere göre, OECD tarafından açıklanan rakamlar doğrultusunda çoğu Avrupa ülkesinde doktorların yıllık brüt maaşları 2010 ile 2020 yılları arasında reel olarak arttı. Buna karşın son on yılda bazı ülkelerde maaşlar reel olarak düştü.
Peki Avrupa'da doktorlar ne kadar maaş alıyor? Doktorlara en çok ve en az ödeme yapan ülkeler hangileri? Son on yılda doktor maaşları ne kadar değişti ve satın alma gücü paritesi kavramına göre doktorlar ne kadar kazanıyor?
Aşağıda yer alan OECD grafikleri 25 Avrupa ülkesi için maaş farklılıklarını gösteriyor.
2020'de veya mevcut verilere en yakın yılda, uzmanların yıllık brüt maaşları Polonya'da 20.200 Avro ile Lüksemburg'da 258.552 Avro arasında değişiyor.(2015 verileri). Yani en çok maaş alan doktorlar ile en az maaş alan doktorlar arasındaki farkın on kattan fazla olduğunu ortaya koyuyor.
Lüksemburg'a ek olarak, 2020'de uzmanlara 150.000 Avro'dan fazla ödeme yapılan dört ülke daha var.
Bunlar İrlanda (172.882 Avro), Hollanda (160.869 Avro), Danimarka (156.061 Avro) ve İzlanda (155.276 Avro). Almanya (146.200 €) ve İngiltere (136.375 €)
Uzman maaşları birçok AB ülkesinde 50 bin Euro'nun altında
Maaşlar Fransa, İtalya ve İspanya'da 100 bin Euro'nun altında. Uzmanların 50 bin Euro'dan daha az kazandığı Portekiz ve Yunanistan da dahil olmak üzere birçok ülke var. Bu rakamların tümü, uzmanların yıllık brüt ücretlerini yansıtıyor.
Pratisyen hekimlerin ortalama yıllık brüt maaşının 73.408 Avro olduğu Birleşik Krallık'ta uzmanların ortalama maaşı ise 136.375 Avro. Bu doğrultuda Birleşik Krallık'ta uzmanlar, pratisyenlerden yüzde 85 daha fazla kazanıyor.
İngiltere'de doktorların maaşları son on yılda reel olarak düştü
"2010-2020 yılları arasında doktor maaşları arttı mı?" Bu sorunun cevabı ise: Maaşlar birçok ülkede reel olarak artarken bazılarında düştü.
Hem uzmanlar (yüzde 6,4) hem de pratisyen hekimler (yüzde 4,8) arasındaki artışlar Macaristan'da özellikle güçlüydü. Uzmanlar için en yüksek artışı gördü, onu Slovakya, Çekya ve Estonya izledi. Almanya ve Fransa da her iki kategoride de küçük artışlar kaydetti.
Portekiz, Slovenya ve Birleşik Krallık gibi bazı ülkelerde, hem uzmanların hem de pratisyen hekimlerin maaşları 2010 ile 2020 arasında reel olarak düştü. Birleşik Krallık'ta düşüş, uzmanlar için yüzde 1,2 ve pratisyenler için yüzde 0,8 oldu.
2010 ile 2020 yılları arasında, birçok ülkede uzmanların maaşları pratisyen hekimlerinkinden daha hızlı arttı ve bu da OECD'ye göre maaş farklarının artmasına neden oldu.
Avusturya, Belçika ve Hollanda gibi pratisyen hekimlerin gelirlerinin uzmanlarınkinden daha fazla arttığı ülkelerde fark biraz daraldı.
Ortalama ücret: İrlanda, Almanya ve Birleşik Krallık zirvede
Ortalama ücret, ödenen toplam ücretlere ve ülkenin genel ekonomisindeki ortalama çalışan sayısına dayanıyor.
Doktorların maaşları, ele alınan tüm ülkelerde ortalama ulusal maaştan önemli ölçüde yüksek. Çoğu ülkede, pratisyen hekimler ortalama maaşın iki ila dört katı kadar kazanırken, uzmanlar iki ila üç buçuk kat daha fazla kazanıyor.
Uzman maaşlarının ortalama ücrete oranı beş ülkede 3 veya üstü. Bunlar İrlanda (3,5), Almanya (3,4), Birleşik Krallık (3,3), Hollanda (3,2) ve İspanya (3). Bu, söz konusu ülkelerdeki uzmanların, ortalama ücretin en az üç katı kadar kazandığı anlamına geliyor.
En düşük orana sahip ülkeleri ise Polonya (1,4) Letonya ve Norveç (1,7) izliyor.
Satın alma gücüne göre maaşlar
Maaşlar ayrıca satın alma gücü paritesi açısından da karşılaştırıldı.
2020'de veya mevcut verilere en yakın yılda, satın alma gücü paritesi cinsinden uzmanların maaşları Letonya'da 33.835 Avro ile Almanya'da 136.010 Avro arasında değişiyor.
Almanya'daki satın alma gücü paritesine dayalı maaş, Letonya'dakinden dört kat daha yüksek.
Türkiye'de uzmanların satın alma gücü paritesine dayalı maaşları ise İsveç, Norveç ve Fransa'daki maaşlardan dikkat çekici bir şekilde daha yüksek.
