İyi hekim sadece işinin ehli olan mıdır? Kendini yenilemeyen, tutarlı davranmayan, başkalarına saygısı olmayan hekim, profesyonelliğin gereklerini yerine getirmiyor demektir. Her şeyi bir kenara bırakalım, hekim önce insan olmalıdır
Önce, profesyonel bir hekimin davranış kalıplarına göz atmakta fayda var:
1-Kendisi için değil hastası için iyi olanı yapmalı.
2-Başta mesleğin ona verdiği sorumlulukları iyi taşımalı. Çünkü hekimin hem hastaya hem de topluma karşı sorumluluğu büyük.
3-Bilim adına gücünün yettiği kadar her şeyi öğrenmeye gayret etmeli, kendini yaşam boyu her şeyi öğrenmeye adamış olmalı. Yani mükemmeli aramalı.
4-Görev bilinciyle hastası için her türlü riski göze alabilmeli.
5-Tutarlı biçimde en düzeyli davranış standardını benimsemeli. Onur ve dürüstlük; adil, doğru, güvenilir,sözüne sadık, kurallara bağlı ve açık sözlü olmayı içerir. Yani doktorlar, vicdanıyla cüzdanı arasında kalmamalı.
6-Başkalarına saygılı olmalı.
Bunlar olması gerekenler, yani ideal durum. Peki, profesyonelliği bozan özellikler neler? Onları da şöyle sıralamak müm- kün: Gücün kötüye kullanılması, kibir, açgözlülük, sahtekarlık, bozulma, ilgisizlik, sorumsuzluk ve çıkar çatışması...
Nasıl kötü doktor olunur?
Tıp mesleği geçmişten günümüze hep yüksek düzeyde saygı gördü. Bu da ister istemez mesleğe bir güç kazandırdı. Bu güç, uygun kullanıldığında çok büyük iyilikler sağlar. Kötüye kullanıldığındaysa hesap edilmeyen yaralar açar toplumda ve kişilerde.
Hastalar hekimleriyle konuştukları şeylerin saklı kaldığına inanır. Şayet bunu bozarsanız o insana en büyük kötülüğü yapmış olursunuz.
Bir hekimin kibirli de olmaması gerekir. Bu devamlı kendi önemini vurgulamakla oluşur. Önce sade bir insan olduğunu kabul etmeli. Tıp eğitimi uzun süreli ve acımasızdır. Ne kadar kibirli olursan ol, bütün bilgilere hayatın boyunca erişmen mümkün değil. Ayrıca kibirli olursan kendi gelişimini de engellersin.
Açgözlülük profesyonelliğe yakışmaz. Bu da uygun olmayan düzeyde şöhret, güç ya da para hırsı olarak tanımlanabilir. Hekim açgözlü olunca onun dünyasında anlayışa, merhamete, şefkate yer kalmaz. Hasta iyiliği rafa kaldırılır. Bundan dolayı hekimler kendilerini devamlı sorgulamalı.
Bilgi, yanlış değil hatalı olabilir
Sahtekarlık ve yalan söylemek de profesyonelliğe gölge düşürür. Yalan, bilerek doğruyu söylememektir. Hatalı ifadeler yalan kapsamına girmez, o, bilgi eksikliğinden olabilir. Örneğin, ülkemizde çok ilginç ve yanlış bir uygulama var. Ameliyat olması gerekmeyen bir hastayı ısrarla ameliyata razı etmek gibi...
Hekim önce iyi insan olmalı
Doktordan tatil yapmak ya da idari sorunları çözmek için rapor almak da gelenek haline geldi. Bu insanların hekimden rapor almaya yönlendirilmesi açıkça hekimden sahtekarlık yapmasını istemektir. Bu da dürüst bir insandan, bir hekimden talep edilecek iş değildir. Kimin ne hakkı var buna?
Yeni Türk Ceza Kanunu’na göre bu, bir hekimi suç işlemeye teşvik etmektir. Çünkü gereksiz yere rapor veren hekim de, alan kişi de suçlu durumuna düşmektedir. Hatta Türk Tabipler Birliği bu konuda meslekten men cezası verebiliyor. Bu yetkiyi hekim gereksiz yere kullanmamalı.
Hekimin parasal bağlantısı olan işletmelere, laboratuvarlara, MR merkezlerine hasta göndermesi, bu paranın kendine dönmesi olur ki böyle bir ahlak dışı davranışı da hekim olarak kabul edemeyiz. Bu parasal ilişkilerden de sağlık çıkmaz, bilim çıkmaz, insanlık hiç çıkmaz. Çünkü hekim olmak için önce iyi insan olmak gerekir.
KAYNAK: Fizik tedavi ve Rehabilitasyon (1. Cilt) Dr. Mehmet Beyazova