Aile hekimleri: Vatandaş iş yükümüzü ve esnek mesaiyi bilmiyor

MERSİN-Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) hizmet veren hekimlerin mesai saatleri şikayet konusu oldu. Bazı vatandaşlar, ASM’lerin kapısında mesai saatlerinin 08.00-17.00 yazmasına karşın, aile hekimlerinin işe geç başladıklarını öne sürerek şikayetçi oluyorlar. Kayıtlı oldukları ASM’ye sabah saat 08.00-0830’da gitmelerine karşın, hekimlerin 09.00-09.30’dan önce gelmediklerini öne süren vatandaşlar, şikayetlerini ALO 184 SABİM telefon hattına da ileterek, sorunun çözülmesini istiyorlar.

Konuyla ilgili İHA’ya açıklama yapan Mersin İl Halk Sağlığı Müdürü Dr. Aytekin Kemik, ASM’lerde hizmet veren aile hekimlerinin hepsinin mesai saatlerinin kesinlikle 08.00-17.00 olmadığını bildirdi. Mersin il genelinde 450 aile hekimi ve 118 ASM bulunduğu bilgisini veren Kemik, 56 ASM ile 240 aile hekiminin ise merkezde görev yaptığını kaydetti. ASM’lerin sınıf farklılıkları olduğunu, aile hekimlerinin de bu farkı ortaya koymak için çalışma saatlerinin uzaması istemiyle dilekçeyle kendilerine başvurduğunu aktaran Kemik, bu çerçevede bazı aile hekimlerinin mesailerine sabah saat 07.00’de başladıklarını anlattı. Aile hekimlerinin sadece ASM’lerde çalışmadıklarını, saha görevleri de olduğunu ifade eden Kemik, “Zaman zaman arkadaşların hepsinin ASM’de olması gerekmiyor. Çünkü aile hekimlerinin bir de gezici nüfusları var. Her ASM’deki hekimlere biz yaklaşık 3 bin 500-4 bin nüfusu teslim etmişiz. Ama teslim ettiğimiz nüfusun içerisinde 3 bini kentte oturuyorsa, kalanı da köylerde oturuyor. O köylerdeki nüfusu da belli gün ve saatlerde bu hekimler ziyaret etmek zorundalar. Ama köye gitmek zorunda olmayan aile hekiminde aksaklık varsa biz onları denetliyoruz” dedi.

Mesaisine geç başlayan hekimler varsa telefonlarının her zaman açık olduğunu, vatandaşın hem ilgili ilçedeki Toplum Sağlığı Merkezi’ne hem de Halk Sağlığı Müdürlüğü’ne istedikleri zaman şikayetlerini iletebileceklerini dile getiren Kemik, “Biz de gerekli denetimlerimizi yaparız ama bizim denetimlerde çok büyük bir aksaklık gözükmüyor. Bunlar da sonuçta insan, 5-10 dakikalık gecikmeyi de kabul ediyoruz. Ama sürekli suistimal edenler varsa hele bu işi alışkanlık haline getirmiş arkadaşım varsa onunla ilgili soruşturmayı mutlaka açarız ve o soruşturma sonucunda çıkacak her şeye de herkes katlanır. Ben de bu işle bundan sonra birebir ilgileneceğim” diye konuştu.

Dr. Kemik, vatandaşlara bir de müjde vererek, yılbaşından sonra bütün A sınıfı ASM’lerin 08.00-19.00 saatleri arasında açık olacağını, öğle tatili de dahil kesintisiz hizmet vereceğini bildirdi.

“VATANDAŞ İŞ YÜKÜMÜZÜ VE ESNEK MESAİYİ BİLMİYOR”
Mersin Aile Hekimleri Derneği (MAHDER) Başkanı Dr. Gürbüz Şen ise aile hekimlerinin esnek mesaide çalıştıklarına dikkat çekti. ASM’lerdeki hekimlerin sadece poliklinik hizmeti vermediklerine işaret eden Dr. Şen, saat 08.00’de işe başlayan bir hekimin gün içerisinde yapması gereken zorunlu işleri olduğunu, ilk yarım saatini aşı, bebek, çocuk, gebe gibi izlemesi gereken işlerin kontrolünü yaparak geçirdiğini söyledi. Bunlar yapılmadığı zaman performansı etkilediğini belirten Şen, “Yapmanın yanında bir de bakanlığa bildirme zorunluluğu var. Ayrıca hizmet içi eğitimler, personel eğitimleri, mobil hizmetler, sahaya çıkıp hasta ziyaretleri var. Sağlık Müdürlüğü’nden gelen ani bir telefonla acil toplantıya çağrılabiliyorsunuz. Bunun yanında bebeğin topuk kanlarını alan olmadığı için toplum sağlığı merkezine hekim götürüyor. Resmi yazıları biz götürüyoruz, aşıların getir götür işleriyle biz uğraşıyoruz. Kazın ayağı dışarıdan göründüğü gibi değil” ifadelerini kullandı.

Aile hekimliğinin bölge tabanlı değil, nüfus tabanlı bir hizmet olduğunu aktaran Şen, bunun da her hekime kayıtlı bir nüfus olduğu anlamına geldiğini, aile hekiminin yapması gereken işleri varsa vatandaşın beklemek zorunda olduğunu kaydetti. Diğer hekimlerin bu hastalara bakma zorunluluğu olmadığının altını çizen Şen, şöyle devam etti: “Benim yönetmeliğim gereği ben eğer izne ayrılıp ya da raporlu olup yerime birini bırakmadıysam benim hastalarım aslında boşta. Ben gelene kadar beklemek zorundalar. Ben topuk kanı götürdüysem dönmemi beklemek zorunda. Diğer hekimler bakmak zorunda değil. Sanıyor ki vatandaşımız, kendi doktoru olmadığında oradaki diğer doktor bakacak. Hayır, bakmak zorunda değil. Bundan dolayı 184’e o kadar çok şikayet gidiyor ki. Bunu biz mi kurguladık? Hayır, yönetmelik açık ve net. Ama biz yine de elimizden geldiği kadar yapmaya çalışıyoruz. Ama yaptığın iş özveri haline gelir ya sanki senin işinmiş gibi algılanıyor ve yapmayan adam da yapmadı diye fişleniyor. Dolayısıyla eğitim için dışarı çıkan, topuk kanı götüren, herhangi bir nedenle Sağlık Müdürlüğü’ne, Halk Sağlığı Müdürlüğü’ne giden, sahaya çıkan, aşı götüren hekim arkadaşlarımızın yerine diğer hekim arkadaşlarımız da çoğu yerde haklı olarak yönetmelik gereği bakmadıkları için şikayet ediliyorlar. Oysa idarecilerimiz, ‘Doktorunuzun mesai saati içerisinde başka bir görevi varsa onun dönmesini beklemek durumundasınız. Diğer doktorların size bakmak gibi bir görevi yok’ demeliler.”

Aile hekimlerinin her işi yapar hale gelmesinden yakınan Şen, şunları söyledi: “Sen hem personelle ilgili işleri yap hem ASM’nin tüm işleriyle ilgilen hem hastana bak hem sahaya çık hem eğitimleri takip et hem aklınıza gelecek her türlü raporu düzenle hem defin ruhsatlarını ver. Ne olacak peki? Bu arada hastalar kapıda bekleyecekler. Tabi ki, suistimal eden olmuştur. Ama vatandaşımız şunu bilsin; mesai saatleri içerisinde her aile hekiminin poliklinik saatleri, saha çalışma zamanları ayrı olarak belirtilmiştir ve kapısında asılıdır. Kendi doktorunu bekleyeceksin, mesaisini bileceksin ve o saatlerde gideceksin, takip edeceksin. Biraz empati yapmak lazım. Bütün aile hekimleri tam mesaisinde demiyoruz ama çoğunluk mümkün olduğu kadar mesaisine riayet etmektedir. Biz dernek olarak da aile hekimlerinin bu şekilde bir yanlışı olursa uyarıyoruz. Vatandaştan anlayış bekliyoruz, çünkü çok fazla işimiz var ve idarecilerimiz maalesef bunları anlatmadıkları için vatandaş şikayet ediyor.”

Öte yandan, İl Halk Sağlığı Müdürlüğü’nün şikayetlerin artması üzerine bu yöndeki denetimlerini sıklaştırdığı öğrenildi.