Yeni TCK iki ay ertelendi

Hükümet, Yargıtay, askerler ve gümrükçülerden gelen uyarıları dikkate alarak yürürlüğe girmesinden yedi saat önce yeni Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) yürürlüğünü iki ay erteledi.
Bugün yürürlüğe girmesi gereken yeni TCK, Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) ve Ceza İnfaz Kanunu (CİK) önceki gece AKP'de krize yol açtı. TCK'nın bazı maddelerinin değiştirilmesine ilişkin teklif Genel Kurul'da görüşülürken, imar suçlarına verilecek cezaların kapsamının daraltılması konusunda uzlaşma sağlanamadı.

Son anda gelen öneriler
TBMM'de görüşmeler sürerken, Gümrük Müsteşarlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Yargıtay' dan son dakika uyarıları geldi. Gümrük Müsteşarlığı yeni yasalar yürürlüğe girdiğinde diğer bağlı yasalarda gerekli düzenlemeler yapılmadığı için özellikle kaçakçılık ve kambiyo suçlarının bir bölümünün yaptırımsız kalacağına dikkat çekti. Yargıtay da kamuoyunda 'Bufalo Operasyonu' olarak bilinen dava da dahil benzer davaların düşebileceği uyarısında bulundu. Jandarma Genel Komutanlığı'ndan da sürdürülen operasyonların diğer yasalarda düzenleme yapılmadığı için olumsuz etkileneceği şikâyeti geldi. Ayrıca askeri yargı da Askeri Ceza Yasası' nda öngörülen yeni değişikliklerin diğer yasalarla aynı anda yürürlüğe girmemesinin kendileri açısından sıkıntı doğuracağını iletti.
İmar affında sıkıntı yaşayan hükümet, bu yakınmalar karşısında çözüm arayışına girdi. Genel Kurul'da verilen arada, çözüm üretilebilmesi için yasa teklifinin görüşmelerinin ertelenmesi kararlaştırıldı. Gece geç saatlere kadar AKP Grup Yönetimi, Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Adalet Komisyonu Başkanı Köksal Toptan ve partili hukukçular gümrük kaçakçılığı ve kambiyo suçlarıyla ilgili düzenlemelerin görüşülen yasa teklifine eklenmesini tartıştı.
Bu konuda Gümrük Müsteşarlığı ile Yargıtay'dan gelen 10 maddelik önerge metni ele alındı. Ancak TBMM Başkanlığı bu maddelerin görüşülen teklife eklenmesinin yasa yapma tekniğine uymayacağı uyarısında bulununca yeni düzenlemelerin yapılmasına olanak sağlamak amacıyla TCK, CİK ve CMK'nın yürürlük tarihinin ertelenmesi sonucuna varıldı. Çiçek, buna itiraz etti ve yasaların öngörüldüğü biçimde 1 Nisan'da yürürlüğe girmesini savundu.


AB ne der?
Ertelemede en büyük endişe kaynağı AB ile ilişkiler oldu. Yasaların yürürlüğünü 1 Ocak 2006' ya kadar ertelemeyi düşünen AKP yönetimi, Dışişleri Bakanlığı ile temasa geçti. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, AB ile müzakerelerin 3 Ekim'de başlayacağını anımsattı ve ertelemenin bu tarihi geçmemesine dikkat çekti. Gül ayrıca, ertelemenin AB'ye 'teknik konular' gerekçesiyle zorunlu olduğunu anlatabilmek için sürenin kısa tutulmasını istedi. Fas'ta bulunan Başbakan Erdoğan da gelişmelerden haberdar edildi. Erdoğan'dan da onay alınınca ertelemenin iki ay olması ağırlık kazandı.


Sezer'den sözlü onay
Erteleme yasasının bugün Meclis'ten geçirilmesi ve en geç gece yarısı onaylanmasının ardından da Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlanması zorunluluğu karşısında Gül, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile temasa geçti. Ertelemeye destek istenen Sezer'den sözlü onay alınınca harekete geçildi. Sezer de dün konuya ilişkin sorulara, "İyi oldu. Ben de ertelenmesini istiyordum" dedi.
Konuyla ilgili dün AKP'de de yoğun bir trafik vardı. Grup Yönetim Kurulu'nda (GYK) yasaların yürürlüklerinin 16 Mayıs'a kadar ertelenmesinin yeterli olacağı görüşü ağırlık kazandı. Bu şekilde AB'ye de ertelemenin 'teknik nedenlerle' olacağı mesajının verilmiş olacağı ifade edildi. Grup yönetimi daha sonra Meclis'te Çiçek'le bir araya geldi. Bu toplantıda da TCK, CMK ve CİK ile bağlantılı olan diğer yasaların da yürürlüğünün ertelenmesi gerektiği gündeme geldi. Bunun üzerine erteleme tarihi 1 Haziran olarak belirlendi ve önerge hazırlandı.
Başbakan Erdoğan, ertelemeye ilişkin kararı Fas'ta yaptığı basın toplantısıyla kamuoyuna açıklarken, aynı saatlerde NTV'de canlı yayına katılan Bakan Çiçek'in, "Benim haberim yok, ben karşıyım" demesi de dikkat çekti.


Gül: Reformlar sürecek
Gül ise dün gazatecilerin sorularını yanıtlarken, Erdoğan ile de temasa geçildiğini ve teknik sorunlar nedeniyle yürürlüğün ertelenmesi kararını verdiklerini belirtti. Gül, şunları söyledi:
"Yargıtay, Emniyet, Gümrük ve çeşitli kurumlardan öneriler geldi. 'Bazı önemli suçlar işlendiğinde ortaya hukuki boşluk çıkar ve büyük sıkıntı yaşarız' diye. Ayrıca basın da dahil, sivil örgütlerden de talepler geldi. Dolayısıyla kısa bir gecikmeye ihtiyaç oldu. Yasalar yürürlüğe girdikten sonra ihtiyaç duyulursa yine değişiklik yapılabilir."
AB'nin de bu konuyu bilmesi gerektiğini belirten Gül, bu çerçevede AB Komisyonu Türkiye Delegasyonu Temsilcisi Hansjörg Kretschmer ve AB dönem başkanlığını davet ettiğini, onlara bilgi verileceğini ifade etti.


Yeni tarih 1 Haziran
Dışişleri Bakanlığı, ertelemeye ilişkin AB'ye bilgi verdi. Bakanlığa çağrılan AB Komisyonu Temsilciliği yetkilisine hükümetin erteleme kararının gerekçeleri iletildi. Bu kararın teknik bir nedenle alındığını anlatan Dışişleri, hükümetin reformları sürdürme kararlılığını koruduğunu kaydetti.
Genel Kurul'da dün görüşülen yasaya verilen önergeyle 'Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Kanunu', 'Hukuk Usulü Mahkemelerinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun', 'TCK', 'TCK'nın Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanun', 'CMK', 'CİK', 'Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu', 'İş Mahkemeleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunun 3. Maddesi', 'İcra ve İflas Kanunu'nun 30. maddesi', 'CMK Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun' ve 'Kabahatlar Kanunu' yürürlük tarihleri 1 Haziran olarak değiştirildi.
Cumhurbaşkanı Sezer, ilgili kanunu dün akşam onaylayarak, Resmi Gazete'de yayımlanması için Başbakanlığa gönderdi.


'Rötuş yasası' neler getiriyor?
Meclis Genel Kurulu'nun dünkü görüşmelerinde, yeni TCK'da değişiklik öngören bazı teklifler de kabul edildi.
AKP, kaçak yapılarda sınai faaliyet gösterenlere uygulanacak cezalara af getiren düzenlemeden ise şimdilik vazgeçti. Verilen bir önergeyle 'Yapı kullanma izni alınmamış binalarda herhangi bir sınai faaliyetin icrasına müsaade eden kişinin, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına çarptırılır' şeklindeki hüküm TCK'da aynen kaldı. Çiçek, bunun süreç içinde yeniden ele alınacağını ve değiştirileceğini söyledi.
Verilen bir önergeyle de sahte diş hekimlerine ceza indirimini öngören hükümler de, ilgili yasalarda düzenleneceği gerekçesiyle metinden çıkarıldı. Yapım ihaleleri de ihaleye fesat karıştırma suçu kapsamına alındı. Böylece Yüce Divan'daki davaların düşme olasılığı ortadan kaldırıldı.
Fail lehine cezadaki indirimin oranı beşte birden, altıda bire düşürüldü. Buna göre fail ceza indiriminden daha az yararlanacak. Özellikle trafik suçlarıyla iş kazalarını kapsayan 'taksirle öldürme' suçuna verilecek cezaların alt sınırı üç yıldan iki yıla indirildi. Böylece ceza alt sınırı ertelenebilir hapis cezası kapsamına alındı.
Yeni TCK'nın çocuklar üzerinde bilimsel deneyin yapılamayacağını içeren hükmü değiştirildi. Belli koşullarla çocuklar üzerinde deney yapılmasına izin verildi. TCK'nın konut dokunulmazlığının ihlaliyle ilgili madde kapsamına işyeri de alınırken, bu fiilin şikâyete bağlı olması hükmü getirildi. Yasaya göre; yağma, irtikap, resmi evrakta sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçlarla ilgili davalara da ağır ceza mahkemeleri bakacak.
Genel Kurul'da, cezaların ertelenmesi, zamanaşımı, kısa süreli hapis cezasına seçenek hükümleriyle ön ödeme hükümlerinin askeri suçlarda uygulanmamasını öngören yasa tasarısı da kabul edildi. Yasaya göre, yeni TCK'nın genel hükümleri, Askeri Ceza Kanunu'ndaki suçlara da uygulanacak.


Radikal